De
weg naar de cel
Tips
voor het oplossen van de Januaraanse Raadselen
|
|
Tijd en ruimte bij oom Albert, geschreven door Russell Stannard. (Recentelijk
opnieuw uitgegeven in een verzamelband: Met
Sterre op reis door ruimte en tijd.) Verbaas
je leraren door je inzicht in de relativiteitstheorie van de professor! De
basis heb je trouwens al, als je Aan de
andere kant van de deur gelezen hebt... In
dit boekje moet Gedanken/Sterre een werkstuk maken voor natuurkunde. Haar oom
Albert is natuurkundige, en met behulp van gedachtenexperimenten (net zoals
de kat in de kist) gaat ze op ruimtereis, laat lichtstralen wedstrijdjes
houden en probeert een andere lichtstraal met het snelst mogelijke
ruimteschip in te halen. Maar ook een heel gewoon treinreisje kan al leiden
tot interessante ontdekkingen. Aan het eind is een proefwerk over de
relativiteitstheorie opgenomen. Kijken of jij er meer van begrijpt dan de
natuurkundeleraar van Gedanken/Sterre! |
|
Het geheim van de klokkenmaker, of: De
Tijd zal het leren, of: De Tijd zal jou leren (natuurlijk; van Tonke Dragt). Daar
kun je namelijk veel meer uithalen dan je op het eerste gezicht zou denken.
Het begin kennen we natuurlijk allemaal; dat staat ook in Aan de andere kant van de deur.
Behalve dat het een uniek werk is in het genre van de tijdreizen-SF, geeft
dit kleine boekje ook een aantal aanwijzingen inzake de raadsels van de
Januaraanse Ambassade. Het vertelt natuurlijk al wat meer over Jan A (wij
weten nu dat hij de student is/was, en ik heb een sterk vermoeden dat hij de
hoofdpersoon van De weg naar de cel is),
maar het draagt ook ideeën aan voor de oplossing van het dubbelgangersraadsel
van mijnheer Maandag en mijnheer
Simak! |
|
|
|
Als
je een beetje redelijk Duits kunt lezen (en het verhaal ken je tenslotte),
kan het ook de moeite waard zijn de Duitse versie van ons geliefde Aan de andere kant van de deur eens te
lezen: Meere von Zeit: Auf der anderen
Seite der Tür, natuurlijk van Tonke Dragt, en vertaald door Marianne
Holberg. De
oorspronkelijke versie zit immers vol met taalgrapjes, en die zijn natuurlijk
lang niet altijd goed te vertalen. Zelf had ik dit boek onvertaalbaar
gedacht; ze hebben het toch voor elkaar gekregen in het Duits. Niettemin
doken er toch hier en daar vertaalproblemen op. De manier waarop bijvoorbeeld
het Vertrek van het Midden vertaald is, wierp een (voor mij) heel nieuw licht
op de zaak. En zo zijn er meer dingen die dankzij de vertaling ineens wat
duidelijker lijken te worden. |
|
Alle Galgenlieder (door de ons welbekende Christian Morgenstern). Bladerend
door de gedichten van Christians vader ontdek je dat er nog een heel stel
andere gedichten van hem ten grondslag liggen aan het verhaal over de Januaraanse
Ambassade. Bijvoorbeeld over de logica van de Januaraanse klokken, maar ook
over Otto! Er zijn gedichten die verwijzen naar de vraag over het tikken van
de klok als jij er niet bent, en (op één na) alle gedichten die Christian in
de loop van het verhaal reciteert komen aan de orde. (Als ik eerlijk ben,
vind ik de vertaling van Tonke Dragt soms mooier...) Het plaatje is echter
van de voorkant van een bloemlezing; de Galgenlieder zijn ook als volledige
verzameling verkrijgbaar. Voor een voorproefje: Christians gedichten |
|
* Noot van de Bibliothecaris: Al deze
boeken bevinden zich natuurlijk in onze Bibliotheek.
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Ten
aanzien van de naam:
De
naam Januarius hangt samen met de naam van de eerste maand; hij is van een stam
met de betekenis ´gaan´, waarvan ook lat. ianua
´deur´. Ianus was bij de Romeinen de god van de (in-)gang van het jaar;
Januarius betekent dus ´aan de godheid Ianus gewijd´.
Ianus
was de bekende god met twee aangezichten, zoals een deur, volgens de sage
oorspronkelijk een koning van Latium, bouwer van de burcht Ianiculum. Te Rome
was aan deze godheid een heiligdom gewijd met twee deuren, waarin het beeld van
de god stond. In tijden van vrede waren de deuren gesloten, in oorlogstijd
geopend; de tempel was eigenlijk zo gebouwd dat het een soort van poort was
waardoor het leger naar de strijd trok (dan werden de deuren geopend).
(Bron: dr. J. van der Schaar (1964-1981),
Woordenboek van Voornamen. Utrecht/Antwerpen: Uitgeverij Het Spectrum.)
Behalve
de overgang van het ene jaar naar het andere, stond Janus ook symbool voor
andere overgangen. Bijvoorbeeld de groei van jeugd naar volwassenheid, of de
overgang van de ene wereld of werkelijkheid naar de andere.
Later
werd Janus ook wel afgebeeld met vier hoofden. In tegenstelling tot de meeste
Romeinse goden heeft Janus echter geen equivalent in de antieke Griekse
godenwereld.
Verder:
Januaria mag dan geen land zijn, het is wèl een stad! In Brazilië! Het ligt
ongeveer 400 km ten oosten van de stad Brasilia, aan de rivier de Urucuia. Ik
betwijfel echter of we daar enige gerichte aanwijzingen zullen vinden t.a.v.
onze geliefde Ambassade...
Jaguari
bestaat ook. Ook dat is een stad in Brazilië: zo´n 400 km ten westen van de
stad Porto Alegre. Verder zijn er in Brazilië ook nog de steden Jaguariaiva en
Jaguaruna. Je zou toch gaan denken...
(Bron: De Reader´s Digest Grote Wereldatlas
(zonder jaartal, vermoedelijk van rond 1970). Amsterdam: Uitgeversmaatschappij
The Reader´s Digest N.V.)
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Mijn hypothesen omtrent de Ambassade
♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦