|
Piccolo Coro
"Mariele Ventre" dell´Antoniano: |
|
||
|
|
De geschiedenis van
een klein koor |
||
|
Het Piccolo Coro dell´Antoniano is ontstaan in 1963. Het
kinderliedfestival Zecchino d´Oro bestond al een paar jaar, en was sinds kort
geadopteerd door het Franciscanenklooster Antoniano di Bologna. Hoe het er
die eerste jaren aan toe ging, weet ik niet, maar toen Zecchino onder de
hoede van Antoniano kwam, vroegen zij Mariele Ventre, een muzikaal begaafde
jonge vrouw uit hun parochie die pianoforte studeerde aan het conservatorium,
om de geselecteerde kinderen de liedjes aan te leren. Ze deed dat met liefde
en plezier. |
Het
Piccolo Coro in 1964: een klein koor...
|
||
|
Er deden vanzelfsprekend ook wel kinderen uit Bologna, de nieuwe
thuishaven van Zecchino d´Oro, mee. En meedoen aan Zecchino d´Oro schijnt
volgens velen verslavend te zijn: de kinderen
wilden meer! In 1963 waren er inderdaad een stel Bolognese
kinderen die meededen. En toen Zecchino afgelopen was, kwamen ze bij Mariele:
"Het was zo leuk… Kunnen we niet doorgaan met zingen? Gewoon, zonder
Zecchino?" Daar hoefde Mariele niet lang over te denken: ze zei grif ja.
Er dook nog een kind op van vorig jaar, een paar vriendjes en vriendinnetjes
kwamen mee, en zo begon het Piccolo Coro dell´Antoniano. Die naam was nogal
dubbelzinnig. "Piccolo coro" betekent namelijk "klein
koor", en dat was het ook. |
Een
paar jaar later… |
|
In de les bij
Mariele.
|
Niet alleen waren de koorleden erg jong, het koor was ook in omvang
niet erg groot. Het begon met acht kinderen: twee jongens en zes meisjes. Erg
lang duurde dat niet. Het koortje mocht het jaar daarop al wat zingen tijdens
Zecchino d´Oro, en vooral door die link met dat geliefde kinderfestival
groeide ook de populariteit van het Piccolo Coro. Het was, en is (ten minste,
als je als kind in Bologna woont) altijd nog gemakkelijker om bij het Piccolo
Coro te komen dan als solist in Zecchino te zingen… Het koor groeide met het jaar, en bereikte in de jaren zeventig
zijn voorlopig grootste ledenaantal: ruim 80 kinderen. Hun aandeel in
Zecchino d´Oro werd meer vastomlijnd; ze kregen een aandeel in alle liedjes,
en waren verantwoordelijk voor de openingstune. Er kwamen concerten, in
binnen- en buitenland (om een greep te doen: Polen, Israël, Noorwegen, Bel- |
|
gië, de Canarische eilanden…) en met de regelmaat van de klok
was het koor op tv of op de radio. Er werden platen gemaakt die goed
verkochten, en zeker toen Zecchino d´Oro internationaal werd in 1976 begon
ook de bekendheid in het buitenland toe te nemen. |
|
|
Een
klein koor, in alles…
|
Met die bekendheid groeide ook de mogelijkheid om goodwill te
kweken. Algauw werd het Piccolo Coro "de jongste ambassadeur van
Italië" genoemd, en het was en is waar: overal waar ze komen, worden ze
vriendelijk onthaald. Op hun eigen manier, door hun liedjes, proberen ze de
wereld een beetje beter te maken. Thema´s als vriendschap over grenzen,
vrede, solidariteit en naastenliefde spelen er vaak een belangrijke rol in.
Ze zijn geliefd bij de gewone mensen, maar ook welkom bij
hoogwaardigheidsbekleders. De paus - of beter gezegd: verschillende pausen -
hebben het koor bijvoorbeeld meermalen op audiëntie gehad. In 2003 is het
Piccolo Coro officieel benoemd tot goodwill ambassadeur van Unicef. |
Als,
door een wonder… (uit het repertoir van het Piccolo Coro)
|
De
jaren tachtig: Mariele in concert.
|
Als, door een
wonder, ik eens de zon zou wezen Zou ik u elke
dag licht en warmte geven Regen die
druilt niet meer Niemand die
huilt er meer Want in uw
hart was warmte Die ik door ´t
schijnen aan iedereen zou geven Als, door een
wonder, ik eens de zon zou wezen Als,
door een wonder, ik eens een roos zou wezen Zou
ik u heerlijke bloemengeuren geven Niemand
was eenzaam meer Niemand
vergeten meer Want
in uw hart was liefde Die
ik bij ´t opengaan van mijn knop zou geven Als,
door een wonder, ik eens een roos zou wezen vertaling van Se per miracolo (Chopin/Rossi) |
|
Het repertoir van het koor is sowieso erg breed. De basis
bestaat uit de liedjes van Zecchino d´Oro, het kinderliedfestival dat in 1959
het licht zag en nog steeds geliefd en succesvol is. Nu, na negenenveertig
Zecchino´s, is dat deel van het repertoir al opgelopen tot ver in de
zevenhonderd liedjes. Niet alles wordt nog dagelijks gezongen natuurlijk, en
van de vroegste jaren zijn het misschien vijftien of twintig liedjes die het
Piccolo Coro nog regelmatig zingt. Die zijn dan vaak ook zo bekend, dat je rustig
kunt stellen dat er geen Italiaan is die "44 gatti" of
"Popoff" of "Il valzer del moscerino" niet kan zingen! De
volledige Zecchinovoorraad waaruit geput kan worden is echter bijna oneindig
groot. Behalve in Zecchino d´Oro zingt het Piccolo Coro ook jaarlijks
in één of twee Kerstconcerten op tv. Hun Kerstrepertoir is daardoor ook nogal
rijk. Zecchino
d´Oro: een jaarlijkse schat aan nieuwe liedjes. |
|
Kerst is een drukke
tijd.
|
|
Daarnaast bevat hun repertoir klassieke werken van bijv. Mozart,
Händel, Bach en Chopin, maar ook Engelstalige popnummers. Uniek en bijzonder
groot is echter ook hun geheel eigen repertoir, waarvoor heel wat grote
musici en tekstschrijvers van Italië verantwoordelijk zijn. Het Piccolo Coro
zingt overwegend in het Italiaans, maar ze deinzen niet terug voor andere
talen: Latijn, Pools, Frans, Engels, Spaans, Hebreeuws, een beetje Duits… De
verstaanbaarheid is echter erg |
Mariele
Ventre, 1994
|
|
|
wisselend; ik herinner me een Kerstlied, waarbij ik pas bij de
zoveelste keer luisteren hoorde dat ze een heel couplet met refrein in het
Engels zongen. De laatste jaren klinkt hun Engels echter erg goed; misschien
omdat ze een tijdje een Amerikaans kind bij het koor gehad hebben…? ☺ |
|
||
|
De 35e Zecchino
léék gewoon in handen van Mariele.
|
Het Piccolo Coro was de levenstaak van Mariele Ventre. Het was
háár koor. Groot was de klap dan ook, toen ze in december 1995 overleed. Nog eens
te meer, omdat men (zowel bij Antoniano als daarbuiten) wel geweten had dat
ze ziek was, maar niet dat het zó erg was. In 1991 was ze al geopereerd aan
kanker. Maar alles draaide gewoon door: een ex-koorlid en haar vriendin,
beiden conservatoriumstudenten, hadden het Piccolo Coro draaiende gehouden,
en waren ook verantwoordelijk geweest voor het aanleren en opnemen van de
liedjes voor de 35e |
|
|
Zecchino. Maar bij Zecchino had Mariele weer gewoon de leiding,
en het leek alsof er niets aan de hand was. Mariele was echter niet geheel
genezen, en wetend dat ze |
In
1993 vierde het koor zijn dertigjarig bestaan.
|
|
|
- binnenkort of over enige tijd - het stokje definitief zou
moeten overdragen, begon ze uit te kijken naar een opvolgster. Haar beide
vervangsters hadden daarbij de voorkeur; die hadden al
laten zien dat ze het aankonden. Het waren Antonella Tosti, ex-koorlid,
conservatoriumstudente en zingend bij het vervolgkoor Le Verdi Note, en
Sabrina Simoni, conservatoriumstudente en sinds kort verantwoordelijk voor de
leiding van datzelfde tiener-/studentenkoor. |
||
|
Voor
het laatst: Mariele dirigeert. 38e Zecchino, 1995.
|
Mariele achtte Sabrina het meest geschikt als haar opvolgster, en
terwijl het koor op weg was naar zijn dertigste verjaardag, vroeg Mariele
haar om ook te helpen met het Piccolo Coro. Die vond dat alleen maar leuk, en
zei grif ja. Zachtjes aan, bijna ongemerkt, onderwees Mariele haar de
kneepjes van het vak "dirigente van het Piccolo Coro". Als Mariele
eens ziek was, nam Sabrina het koor over. Er zijn beelden van Sabrina als
dirigente tijdens een concert van het voorjaar. van 1995. Maar hoe ernstig de zaak werkelijk was, leek niemand te weten.
Tot Mariele instortte in het najaar van 1995. Opnieuw waren Sabrina en Antonella verantwoordelijk voor het
aanleren en opnemen van de liedjes van een hele Zecchino. Toen de magische
weken van de uitzending echter naderden, bloeide Mariele op ongelooflijke
wijze weer op, en ze heeft de hele 38e Zecchino d´Oro (vijf avonden à ruim
twee uur uitzending in één week tijd, plus de uren durende repetities die
daaraan voorafgaan die middagen) zelf gedirigeerd. Maar buiten beeld stond
een fauteuil waar ze kon zitten als er niet gediri- |
|
geerd hoefde te worden, en Sabrina was zó dichtbij, dat ze het
in geval van nood ogenblikkelijk kon overnemen. Deze 38e Zecchino had echter
het laatste van Marieles krachten gevergd. De dag na de finale stortte ze
opnieuw in. En op 16 december 1995, een krappe maand na haar laatste Zecchino
d´Oro, overleed ze. Het was niet meer dan logisch dat Sabrina Simoni het koor
overnam. Zij was er tenslotte voor klaargestoomd door Mariele, en helemaal
het laatste jaar was ze al vaak ingesprongen als Mariele ziek was. Antonella
Tosti werd haar "artistiek medewerkster", zoals het zo fraai op de
cd´s staat, wat inhoudt dat zij de contacten met de buitenwacht (producers,
platenmaatschappijen) onderhoudt. De algemene organisatie was en bleef in
handen van Liliana Caroli, Daniela Giuliani en Elisabetta Perugini. En de
paters van Antoniano hebben ook nog altijd het één en ander in de melk te
brokkelen. |
De
nieuwe staf, vlnr Elisabetta Perugini, padre Berardo Rossi,
Sabrina Simoni, Antonella Tosti en Liliana Caroli.
|
|
|
Toen alle herdenkingen voor Mariele voorbij waren, ging het
leven van het Piccolo Coro weer een beetje zijn gewone gang. Zecchino d´Oro,
Kerst- en Paasconcerten, moederdag, de concerten in het land, de jaarlijkse
"meesterproef" voor familie, vrienden en bekenden… Voor de
buitenwacht was het moeilijk een ander voor het koor te zien staan. Sabrina,
net als Mariele gediplomeerd in pianoforte, heeft zich niet alleen als
dirigente, maar ook als persoon moeten bewijzen, eens te meer omdat Mariele
zo ongeveer nationaal heilig verklaard werd. Dat "bewijzen" lukte
niet op stel en sprong, maar inmiddels heeft Italië Sabrina omarmd als de
nieuwe verantwoordelijke voor hun geliefde kinderkoor. Het leven gaat
door… |
|
Sabrina heeft het Piccolo Coro inmiddels ruim tien jaar onder
haar hoede, en daar heeft de kwaliteit van het koor beslist niet onder
geleden. Onder haar leiding werden de jaarlijkse Kerst- en Paasconcerten (die
met de voortschrijding der techniek de laatste jaren voor een optimale klank
vooraf in de audiostudio waren opgenomen en voor de camera geplaybackt
werden) weer 100% live gezongen. Ze heeft grootse plannen in de richting van
klassieke |
In
2003 werd het 40-jarig jubileum gevierd met een groot concert.
|
|
|
De
"meesterproef": het koor laat horen wat ze dit jaar zoal gedaan
hebben.
|
muziek en a cappellazang, en na jaren uitslui-tend binnen de
Italiaanse gren-zen gebleven te zijn, pakte het koor in 2001 zijn
buiten-landse tournées |
|
|
weer op. Bovendien is het aantal koorleden, na jaren van
inkrimping in het begin van de jaren negentig, nu weer ongeveer stabiel op
zo´n vijftig à zestig kinderen. Zo af en toe hoort men nog wel eens stemmen
opgaan dat het vroeger, onder Mariele, allemaal beter was. Maar het
voornaamste verschil met het Piccolo Coro van toen is eigenlijk, dat het koor
nu de naam van zijn oprichtster en voormalig dirigente draagt: |
||
het
Piccolo Coro "Mariele Ventre" dell´Antoniano
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Meer over het koor:
De officiële site
(externe
link)
(externe link)
"Hoe bedoel je, een KLEIN koor?!" (geintje…)
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦